Sölvi Helgason: Blómsturheimar

Sölvi Helgason (1820-1895), eða Sólon Íslandus eins og hann kallaði sig líka, er tvímælalaust einn af áhugaverðustu alþýðulistamönnum sem þjóðin hefur alið, heillandi utangarðsmaður í lífshlaupi sínu og listsköpun. Flakkari, fræðimaður og listamaður, en líka kenjóttur sérvitringur sem fór á svig við mannanna lög og reglur og var hegnt fyrir með fangelsisvist. 

Litarefni og pappír var fágætt á tímum Sölva og því er aðdáunarverð útsjónarsemi hans við að útvega sér nauðsynlegan efnivið og vinna að myndverkum sínum við misjöfn skilyrði og lítinn skilning samtímafólks. Fjölskrúðugt blómaflúr er aðaleinkenni mynda Sölva og notaði hann margoft sömu blómamynstrin, annaðhvort sem aðalatriði myndflatarins eða sem bakgrunn andlitsmynda.

Sölvi var einnig sískrifandi, bæði sagnfræðilega texta, ljóð og hugleiðingar. Eru bakhliðar mynda hans oft þaktar örsmárri handskrift og pappírinn nýttur til hins ýtrasta. Listrænt vægi og gæði myndverka Sölva Helgasonar er óumdeilanlegt og aðdáunarverð sjálfsprottin og þrautseig sköpunarþrá hins fátæka förumanns. 

Til tíðinda heyrir að á sýningunni Blómsturheimar verða sýnd 18 áður óþekkt verk eftir Sölva Helgason sem varðveist hafa í Danmörku. Er þessi mikilvægi íslenski menningararfur gjöf Ingrid Nielsen til íslensku þjóðarinnar. 

Flest verkin á sýningunni eru þó fengin að láni frá Þjóðminjasafni Íslands og Landsbókasafni Íslands auk eins höfuðverks sem Minjasafnið á Akureyri varðveitir. Er þessum söfnum innilega þakkað fyrir gefandi safnasamstarf og velvilja.